حساسیت فصلی یکی از مشکلات رایجی است که افراد زیادی با تغییرات فصول به‌خصوص در بهار و پاییز، دچار آن می‌شوند. اگر شما هم در این مواقع از سال دچار عطسه‌های پی‌درپی، خارش چشم‌ها و گرفتگی بینی می‌شوید به احتمال زیاد با حساسیت فصلی دست‌وپنجه نرم می‌کنید. این علائم ممکن است از کارهای روزمره‌تان جلوگیری کرده و کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. اما نیازی نیست نگران باشید چون روش‌های متنوع و سریعی برای کاهش و کنترل این علائم وجود دارندو شما میتوانید درمان سریع حساسیت فصلی در خانه را با چند روش خانگی انجام دهید.
علل و علائم حساسیت فصلی
وقتی بدن به موادی مانند گرده‌های گیاهان، غبارها و یا قارچ‌های موجود در هوا واکنش نشان می‌دهد، حساسیت فصلی رخ می‌دهد. این واکنش به دلیل فعال‌شدن سیستم ایمنی و تولید بیش‌ازحد هیستامین است. هیستامین باعث بروز علائمی مثل خارش چشم‌ها، عطسه و آبریزش بینی می‌شود. در فصول خاص مانند بهار و پاییز میزان گرده‌ها در هوا افزایش می‌یابد و این موضوع می‌تواند باعث افزایش واکنش‌های آلرژیک در افراد حساس شود.
گاهی اوقات ممکن است آلرژی فصلی با سرماخوردگی اشتباه گرفته شود برای مثال عطسه و آبریزش بینی در هر دو شرایط مشترک است اما تفاوت اصلی در نوع و مدت زمان بروز علائم است. علائم سرماخوردگی معمولاً پس از یک هفته برطرف می‌شوند اما علائم حساسیت فصلی ممکن است هفته‌ها یا حتی ماه‌ها ادامه داشته باشند به‌ویژه اگر منبع آلرژی همچنان در محیط حضور داشته باشد.
علائم حساسیت فصلی چگونه بروز می‌کنند؟
علائم حساسیت فصلی از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما علائم شایعی که بیشتر افراد تجربه می‌کنند شامل موارد زیر می‌شود:
- عطسه‌های مکرر
- آبریزش بینی
- خارش چشم‌ها
- گرفتگی بینی و مشکلات تنفسی
علائم دیگری مثل سردرد، خستگی و حتی مشکلات خواب نیز ممکن است به دنبال آلرژی فصلی بروز کنند.
9+1 روش درمان خانگی سریع برای حساسیت فصلی
1.بخور آب گرم
یکی از راه‌های سریع برای باز کردن مجاری تنفسی و کاهش گرفتگی بینی، استفاده از بخور آب گرم است. بخور باعث رطوبت رسانی به سینوس‌ها و کاهش التهاب می‌شود و در نتیجه علائم حساسیت سریع‌تر کاهش می‌یابند.
شما میتوانید با قرار دادن سر خود روی یک کاسه بخار آب داغ و استفاده از حوله‌ای برای پوشاندن سر بخور بگیرید؛ البته بخورهای برقی و دستگاه‌های بخور خانگی نیز به‌راحتی در دسترس هستند و می‌توانند به رفع سریع گرفتگی‌ها کمک کنند.
2.مصرف عسل
عسل یکی از درمان‌های قدیمی و موثر برای حساسیت‌های فصلی است. مصرف روزانه مقدار کمی عسل می‌تواند به عنوان یک روش طبیعی برای «واکسن» کردن بدن در برابر آلرژی‌ها عمل کند.
3.چای نعناع
چای نعناع یک گزینه آرام‌بخش برای تسکین علائم حساسیت فصلی است. نعناع به‌دلیل دارا بودن منتول، می‌تواند باعث باز شدن مجاری تنفسی و کاهش التهاب در ناحیه گلو شود و از طرفی نوشیدن یک فنجان چای نعناع گرم در زمان حساسیت می‌تواند احساس راحتی و آرامش ایجاد کند.
منتول موجود در نعناع می‌تواند به تسکین خارش گلو کمک کند و حتی از شدت سرفه‌های ناشی از حساسیت بکاهد. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف چای نعناع ممکن است تولید مخاط را کاهش دهد که این امر به تنفس راحت‌تر و بهبود علائم احتقان کمک می‌کند. البته چای نعناع را هم می‌توان به‌صورت سرد و هم به‌صورت گرم مصرف کرد اما نسخه گرم آن معمولاً برای باز شدن مجاری بینی و گلو مفیدتر است.
نوشیدن روزانه یک یا دو فنجان چای نعناع به‌ویژه در روزهای حساسیت‌زا، می‌تواند به کنترل بهتر علائم کمک کند همچنین میتوانید به این چای چند قطره عسل نیز اضافه کنید تا اثرات ضدآلرژیک آن دوچندان شود.
4.استفاده از فیلتر هوا در خانه
استفاده از فیلترهای هوا در محیط‌های بسته یکی از روش‌های موثر برای کاهش آلرژن‌های موجود در هوا است. هوای داخل خانه به‌خصوص در فصل‌هایی که گرده‌ها زیاد است می‌تواند به‌شدت تحت تاثیر عوامل حساسیت‌زا مثل گرده گیاهان، قارچ‌ها و گرد و غبار قرار گیرد. فیلترهای هوا با حذف این ذرات معلق از هوا باعث کاهش تماس بدن با آلرژن‌ها می‌شوند و علائم حساسیت را کاهش می‌دهند.
برای اینکه بهترین نتیجه را بگیرید، توصیه می‌شود از دستگاه‌های تصفیه هوا با فیلتر HEPA یا فیلتر ذرات معلق با بازدهی بالا استفاده کنید زیرا این نوع فیلترها قادرند ذرات کوچک آلرژن مانند گرده‌ها و گرد و غبار را به دام بیندازند و از ورودشان به سیستم تنفسی جلوگیری کنند.
تحقیقات نشان داده است که افرادی که در خانه از فیلترهای هوا استفاده می‌کنند کمتر دچار علائمی مثل عطسه، گرفتگی بینی و خارش چشم‌ها می‌شوند.
5.دوش گرفتن بعد از بیرون رفتن
یکی دیگر از راهکارهای ساده اما بسیار موثر برای کاهش علائم حساسیت، دوش گرفتن بلافاصله بعد از برگشت به خانه است. وقتی شما در بیرون از خانه حضور دارید گرده‌های گیاهان و سایر آلرژن‌ها روی پوست، لباس و موهای شما می‌نشینند و اگر به موقع آنها را پاک نکنید ممکن است با ورود به خانه همچنان با آلرژن‌ها در تماس باشید.
با دوش گرفتن پس از برگشت از بیرون، شما میتوانید این آلرژن‌ها را از روی بدن و موی خود بشویید و احتمال تحریک بیشتر سیستم ایمنی را کاهش دهید علاوه بر این، تعویض لباس‌ها و شستشوی آنها نیز می‌تواند به جلوگیری از انتقال گرده‌ها به سایر بخش‌های خانه کمک کند.
حتی اگر فرصت ندارید که هر بار دوش بگیرید، شستن صورت، دست‌ها و تغییر لباس‌ها می‌تواند تا حد زیادی به بهبود وضعیت شما کمک کند.
6.رژیم غذایی غنی از ویتامین C
ویتامین C یکی از مهم‌ترین مواد مغذی است که به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک می‌کند. مصرف غذاهای غنی از ویتامین C می‌تواند به کنترل علائم حساسیت فصلی کمک کند و بدن شما را در مقابله با آلرژن‌ها قوی‌تر کند.
برخی از منابع غنی از ویتامین C شامل مرکبات مانند پرتقال، گریپ‌فروت، لیمو، کیوی، توت‌فرنگی و فلفل دلمه‌ای هستند. علاوه بر این سبزیجاتی مانند کلم بروکلی و اسفناج نیز مقادیر قابل‌توجهی ویتامین C دارند.
یک رژیم غذایی متعادل که حاوی این میوه‌ها و سبزیجات باشد نه تنها به کاهش التهاب‌های ناشی از حساسیت کمک می‌کند بلکه به تقویت عمومی بدن شما نیز کمک خواهد کرد. ویتامین C همچنین به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل کرده و بدن شما را در برابر رادیکال‌های آزاد که می‌توانند به تشدید علائم حساسیت منجر شوند، محافظت می‌کند.
7.استفاده از روغن‌های طبیعی (مانند روغن اکالیپتوس)
روغن‌های طبیعی مانند روغن اکالیپتوس می‌توانند به تسکین علائم آلرژی فصلی کمک کنند. این روغن دارای خواص ضدالتهابی و ضداحتقانی است که به باز شدن مجاری تنفسی و کاهش التهاب در بدن کمک می‌کند.
روش‌های مختلفی برای استفاده از روغن اکالیپتوس وجود دارد. شما میتوانید چند قطره از این روغن را در دستگاه بخور یا یک کاسه آب گرم بریزید و بخار آن را استنشاق کنید؛ این روش به‌خصوص برای کاهش گرفتگی بینی و بهبود علائم احتقان بسیار موثر است همچنین میتوانید مقداری از این روغن را به همراه روغن حامل (مانند روغن نارگیل) به پوست گردن و سینه بمالید تا اثرات ضدالتهابی آن به‌صورت موضعی هم عمل کند.
8.مصرف سرکه سیب
سرکه سیب به‌عنوان یک ماده طبیعی شناخته شده است که می‌تواند در کاهش علائم حساسیت فصلی موثر باشد. سرکه سیب به‌دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی خود می‌تواند به کاهش مخاط و التهاب در بدن کمک کند همچنین سرکه سیب می‌تواند سیستم ایمنی را تقویت کرده و به بدن در مقابله با آلرژن‌ها کمک کند.
یکی از روش‌های پیشنهادی برای استفاده از سرکه سیب این است که یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را با یک لیوان آب مخلوط کرده و به‌صورت روزانه مصرف کنید. این ترکیب نه تنها به کاهش علائم حساسیت کمک می‌کند بلکه برای سلامت عمومی بدن نیز مفید است. البته اگر از طعم تند سرکه سیب خوشتان نمی‌آید، میتوانید مقدار کمی عسل به این ترکیب اضافه کنید.
9.شست‌وشوی بینی با محلول آب نمک
شستشوی بینی با محلول آب نمک یکی از قدیمی‌ترین و موثرترین روش‌ها برای کاهش علائم حساسیت فصلی و درمان سریع حساسیت فصلی در خانه است. این روش به خارج کردن آلرژن‌ها و ذرات معلق از سینوس‌ها کمک می‌کند و به این ترتیب علائمی مانند گرفتگی بینی و خارش را بهبود می‌بخشد.
شما میتوانید از محلول‌های آماده شستشوی بینی که در داروخانه‌ها موجود هستند استفاده کنید یا خودتان یک محلول آب نمک خانگی تهیه کنید. برای این کار کافی است نصف قاشق چای‌خوری نمک را در یک لیوان آب ولرم حل کرده و با استفاده از سرنگ یا دستگاه مخصوص شستشوی بینی، این محلول را از یک سوراخ بینی وارد و از سوراخ دیگر خارج کنید.
10.فیکوسیانین
فیکوسیانین یک ماده طبیعی با خواص ضدالتهابی است که از جلبک‌های اسپیرولینا به دست می‌آید. این ماده به‌خاطر توانایی‌اش در مهار تولید هیستامین و کاهش التهاب در بهبود علائم حساسیت نقش موثری ایفا می‌کند. فیکوسیانین علاوه بر اینکه سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند، می‌تواند به عنوان یک راهکار طبیعی برای مقابله با آلرژی‌های فصلی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف منظم فیکوسیانین، به‌ویژه در فصل‌هایی که احتمال بروز حساسیت بالاست، می‌تواند به کاهش چشمگیر علائم کمک کند به عنوان مثال در یک مطالعه بر روی افراد مبتلا به حساسیت فصلی، مشاهده شد که مصرف روزانه فیکوسیانین، به طور قابل‌توجهی باعث کاهش علائمی مثل آبریزش بینی، خارش چشم‌ها و عطسه شد.
نکاتی برای پیشگیری از بروز حساسیت فصلی
یکی از بهترین راه‌ها برای پیشگیری از بروز علائم آلرژی فصلی، محدود کردن زمان بیرون رفتن در روزهایی است که سطح گرده‌ها و آلرژن‌ها در هوا بالاست به‌ویژه در اوایل صبح و روزهای بادی که میزان گرده‌ها در هوا به حداکثر می‌رسد و این می‌تواند باعث تحریک بیشتر سیستم ایمنی بدن شود. اگر میتوانید در این ساعات از حضور طولانی‌مدت در بیرون از خانه اجتناب کنید.
برای اینکه از میزان گرده‌های موجود در هوا مطلع شوید، بهتر است از اپلیکیشن‌ها یا سایت‌های هواشناسی کمک بگیرید که اطلاعات مربوط به سطح آلرژن‌ها را نیز ارائه می‌دهند و اگر نیاز به بیرون رفتن دارید، استفاده از ماسک و عینک می‌تواند تا حدی از تماس مستقیم با گرده‌ها جلوگیری کند.
-
تمیز کردن مداوم وسایل خانه
وسایل خانگی به‌ویژه پارچه‌ها و فرش‌ها، می‌توانند محلی برای تجمع گرده‌ها و غبارهای حساسیت‌زا باشند. یکی از روش‌های موثر برای کاهش این آلرژن‌ها، تمیز کردن مداوم و منظم وسایل خانه است. جارو کردن فرش‌ها و مبل‌ها با جاروبرقی‌های مجهز به فیلتر HEPA، شستشوی پرده‌ها و تعویض منظم ملحفه‌ها می‌تواند به کاهش سطح آلرژن‌ها در خانه کمک کند.
همچنین توصیه می‌شود که سیستم‌های تهویه و کولر را به‌طور مرتب تمیز و فیلترهای آن را تعویض کنید و در فصولی که میزان آلرژن‌ها در هوا بالاست، استفاده از تهویه‌های مجهز به فیلترهای هوا می‌تواند هوای تمیزتری در خانه به شما ارائه دهد و از تجمع گرده‌ها جلوگیری کند.
-
پوشیدن لباس مناسب در فضای باز
در فصل‌هایی که حساسیت فصلی بیشتر رخ می‌دهد، بهتر است از پوشیدن لباس‌هایی که آلرژن‌ها را به‌راحتی به خود جذب می‌کنند، اجتناب کنید به عنوان مثال لباس‌های بافتنی یا پشمی می‌توانند گرده‌ها را به خود جذب کرده و باعث تحریک بیشتر حساسیت شوند. در عوض لباس‌های نخی و صاف می‌توانند کمک کنند تا آلرژن‌ها کمتر به سطح لباس بچسبند.
-
دوری از دود سیگار و آلودگی هوا
آلودگی هوا و دود سیگار می‌توانند علائم آلرژی فصلی را تشدید کنند. اگر در محیط‌های شهری با آلودگی زیاد زندگی می‌کنید یا در اطراف شما افرادی سیگار می‌کشند، تلاش کنید تا حد امکان از این محیط‌ها دور بمانید. تماس مداوم با آلودگی هوا و دود سیگار نه‌تنها به تحریک بیشتر علائم حساسیت منجر می‌شود بلکه می‌تواند آسیب‌های بیشتری به سیستم تنفسی وارد کند.
توصیه می‌شود که در محیط‌های آلوده از ماسک استفاده کنید و اگر امکان دارد به محیط‌های سرسبز و کم‌آلاینده بروید تا تنفس بهتری داشته باشید همچنین استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا در محیط‌های بسته می‌تواند به کاهش آلاینده‌های موجود در هوا کمک کند و علائم حساسیت را بهبود بخشد.
نتیجه‌گیری
حساسیت فصلی ممکن است زندگی روزمره را برای بسیاری از افراد مختل کند اما با استفاده از روش‌های طبیعی و درمان‌های خانگی می‌توان به‌سرعت علائم را کاهش داد و راحت‌تر با این مشکل مقابله کرد. از راهکارهایی مانند استفاده از اسپیرولینا ابی، چای نعناع، دوش گرفتن پس از برگشت به خانه و استفاده از فیلترهای هوا تا تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی همه و همه می‌توانند نقش موثری در بهبود این علائم داشته باشند.
برای درمان سریع حساسیت فصلی در خانه با اینکه این روش‌ها موثر هستند، همیشه توصیه می‌شود در صورت شدت یافتن علائم یا عدم بهبود آنها، به پزشک متخصص مراجعه کنید. روش‌های درمانی خانگی می‌توانند کمک‌کننده باشند، اما در موارد حساس‌تر، استفاده از داروهای تجویز شده یا دیگر روش‌های درمانی ممکن است ضروری باشد.
